Abu Nasr Farabi

Rane godine života peripatetičke filozofije usred prefinjenog ambijenta islamske duhovnosti, usko su povezane sa autoritetom Abu Nasr Farabija / Alpharabusa (rođen oko 870. godine, umro 950.). Neosporivi značaj njegove intelektualne karijere lako je prepoznatljiv zahvaljujući tituli koju je zaslužio – Drugi doktor. Naime, besprekorna je Farabijeva zasluga u razotkrivanju zamršenih doktrina Prvog doktora, Aristotela čije knjige će, u svetlu Farabijevih komentara, nastaviti u islamskom svetu da podstiču na udubljivanja mase učenika raznih naučnih grana kojima se on bavio. Poznata je priča da je veliki Avicena u toliko navrata iščitavao Aristotelovu Metafiziku da je tekst knjige naučio napamet, ali su mu mnogi delovi i dalje ostali nejasni sve dok nije, slučajno, naišao na Farabijev komentar. A Farabi nije bio čisti aristotelovac, već je nastojao, u svojim knjigama, da nesuglasice između Aristotela i božjeg Platona razreši tako što će obojicu smestiti u isti intelektalni horizont unutar kojeg oni složno govore o jednakim realnostima; to zbog toga što, po Farabiju, obojica dobijaju znanje iz riznice božje revelacije. On je, takođe, stručnjak u muzici, kao i nepovrediv politički filozof, čak možda i osnivač političke filozofije u islamu. Ipak njegova najčitanija i najradije komentarisana knjiga u tradicionalnim krugovima u Persiji jeste njegov Fusûs al-hikam, knjiga u kojoj je, sledeći glavne crte peripatetičke filozofije, sjajno izložio čitav sistem gnostičkog doktrinarnog bogatstva.